Liften Werkt!

Liften in Nederland. Met je duim omhoog liften naar Berlijn, naar werk, of op reis de wijde wereld in. Liften tips en liftverhalen

Categorie: hitchiking

Het Wachten Waard

De auto’s leiden hun eigen leven, de mensen in de blikken gevaarten zien mij niet en gaan gewoon door op hun eigen weg. Onbekommerd over deze jongen die zo vriendelijk naar ze glimlacht en af en toe zwaait. “Wat wil hij toch van ons”, spreken hun ogen.

Een aantal van de mensen zwaait terug of brengt hun handen omhoog, schouders ophalend, maar de enige die stoppen zijn lokale bewoners die nergens heengaan maar wel zo vriendelijk zijn om een praatje te maken. “Hij heeft vast hulp nodig”, is wat zij denken.

Er zijn momenten dat je volkomen overgegeven bent aan een situatie. Dat je weet dat er niets anders te doen staat dan nietsdoen. Want je kan alleen niets om de situatie te veranderen. Je druk maken heeft geen zin, dat maakt de situatie er alleen maar beroerd op. In je hoofd blijft het dan malen, in cirkels. Erbij neerleggen en de situatie vokomen accepteren zoals die tot je komt, is de enige optie die je hebt om gezond te blijven, en positief.

Zo ook op deze dag, tijdens mijn terugreis naar Nederland. Mijn laatste rijstwafel is achter mijn kiezen. Langzaam aan kauw ik totdat het volledig is verdwenen. Ik denk na over eten. Het wegrestaurant voor mij, naast het benzinestation in de Catalaanse Prepyreneeën twintig kilometer voor de Franse grens waar ik al bijna 24 uur ben, gaat zo sluiten. Zou ik nog even naar binnen gaan, en om voedsel vragen? Nee besluit ik. Gisteravond hadden ze mij al een stokbrood met kaas en een flinke cake gegeven, wat mijn ontbijt was. Als ze mij iets willen geven, zullen ze het wel aanbieden.

Ik heb hier prima geslapen. Een heerlijke nacht heb ik achter de rug, vol tevredenheid. Ik kwam aan het eind van de middag aan na een paar fantastische dagen maar kon geen auto vinden die me verder wilde brengen. Achter de pomp in een stuk bos was een perfect stukje grond voor mijn tent. Het was bovendien volle maan en dankzij dat licht was het uitzicht over de bergen en het riviertje dat bij Barcelona in de zee uitmondt geweldig.

Nu loop ik wat heen en weer. Ik ben al ruim acht uur wakker en wil niet te veel nadenken. Ik doe mijn loopmeditatie: gewoon met je aandacht bij de bewegingen van je lichaam en je ademhaling zijn. Rust komt dan over mij heen als een warme zachte deken en het vertrouwen blijft; dat het allemaal wel goed komt, ook al negeren de mensen mij en mijn bijna lege maag.

De bagage laat ik achter bij de uitgang van de pomp en ik zit uiteindelijk zonder enige illusie op de grote rotsblokken voor het restaurant. Mijn duim steek ik niet eens meer omhoog. Geen enkele auto die voorbij komt geeft mij het gevoel dat het mijn rit is. Ik houd mezelf daarom stil, tot ik opeens twee jongens naar mijn bagage zie lopen, mijn tas inspecteren en oppakken. Ik lach om deze interessante situatie: zouden ze mij ook willen meenemen als ze weten dat ik bij die bagage hoor?

Helaas, ze verontschuldigen zich in het Frans en dachten dat de bagage door de motorclub was achtergelaten die hier zojuist was. Of ze mij mee kunnen nemen, de grens over? Ze zeggen dat onze routes niet dezelfde zijn en laten mij vertwijfeld achter. Ze rijden weg met twee Franse auto’s met in de tweede auto plek achter in, naast een beeldschoon meisje dat naar me glimlacht en nieuwsgierig aankijkt. Weer een verhaal dat geen verhaal mag worden, zeg ik hardop, en ga verder met nietsdoen.

Dan verschijnt er na een halfuur een Nederlandse auto. Eens kijken hoe het met de solidariteit staat. Helaas, hij gaat de andere kant op. “Anders had ik je zeker meegenomen”, zegt de vriendelijke man. Oprechtheid spreekt uit zijn ogen. Nog even volhouden dus. Maar voor hoe lang?

En ruim een uur later komt er opnieuw een Nederlandse wagen, ditmaal met caravan. Gaat dit hem dan zijn? Ga ik dan eindelijk de grens over? Een vrouw stapt bij de passagiersdeur uit en loopt mijn richting op; ik ga rustig naar haar toe. Bij de caravan maken we een praatje. Ik leg haar uit wie ik ben, dat ik aan het liften ben en hoe ik hier gekomen ben. En zo geschiedt dan eindelijk “het wonder”: ze vindt het prima mij de grens over te brengen, “maar dan moet mijn man ook akkoord zijn”.

En dat is hij – hoewel ze normaal nooit lifters meenemen. Ik weet van blijdschap haast niet waar ik het zoeken moet, na bijna vier-en-twintig uur gewacht te hebben. Ik loop terug naar de vrouw, verkondig het goede nieuws, waarop ze me aankijkt en zegt: “Wij wilden eerst wat gaan eten in het restaurant. Jij hebt zeker ook wel trek?” Inderdaad.

Een halfuur later zit ik bij ze in de auto, goedgeluimd en met een volle buik. Uiteindelijk besluiten ze me naar hun vakantiewoning mee te nemen, verder Frankrijk in, naar een ontzettend mooi glooiend landschap, nadat ik tijdens de rit meer uitleg geef over mijn reis zonder geld, en alleen maar leven met wat mensen mij geven. Hun reactie zal ik niet vergeten: “Misschien dat anderen dat denken, maar voor ons ben jij geen zwerver. Wat jij doet, zouden meer mensen moeten ondernemen.”

De volgende dag, na heerlijke wijn, goede gesprekken en een fantastische nachtrust, zetten ze me op de weg richting Toulouse, en geven mij wat brood mee. Ook krijg ik een pot pindakaas mee. Pindakaas, dat is iets waar ik al maanden naar uit zat te kijken en nu dan eindelijk vind ik het op mijn weg. Zo graag dat ik jouw smaak in mijn mond wilde voelen, de energie die het mee geeft voelen! Dit was voor mij absoluut het wachten waard.

Advertentie

Voldoening en Geluk

Waar haalt een mens in Nederland voldoening vandaan? Een opvallend aantal van mijn laatste lifts, van een paar keer op en neer naar Den Haag voor een sociaal kunstproject dat ik opzet, had als thema gelukkig zijn. En waar dit gevoel van gelukkig zijn dan vandaan komt.

De rechercheur bijvoorbeeld die zijn voldoening niet haalt uit het achter de tralies krijgen van criminelen maar juist uit de blijdschap en vreugde van slachtoffers als hun zaak opgelost wordt, die zelfs terugkomen om hun blijdschap te tonen, en cadeau’s geven die hij dan “helaas” niet kan aannemen.

Of de bedrijfsleider die binnenkort wellicht het besluit moet nemen om vijfentwintig mensen op straat te zetten (“gelukkig dat ik daar niet alleen over ga, want dat is nogal wat”). Tijdens het gesprek vergeleek hij zijn leven van nu met zijn studententijd. Als student had hij altijd goed geleefd, hij had het niet al te ruim maar was prima gelukkig. Maar om te zeggen dat hij nu met drie kinderen, een goede baan en vrouw, en een uitstekend huis in de stad, ook gelukkiger is? Nee, hij vond van niet. Hij zou het “bij wijze van spreken dan” zo weer om kunnen ruilen, “zonder spijt”. Ik feliciteerde hem laconiek: “Nou, gelukkig maar dat je er wat dat betreft niet op achteruit bent gegaan!”

En waar haalt de projectleider die verantwoordelijk is voor de logistiek omtrent grote bouwprojecten zoals winkelcentra dan zijn voldoening vandaan? Ik vroeg het hem, of het afronden van die projecten hem dan met trots vervulde en gelukkig maakte. “Deels wel”, zei hij na even na te denken, “maar het is vooral het menselijk contact dat mij voldoening geeft.” Hij noemde de winkeliers die zo enorm blij met hem zijn wanneer hij alles goed geregeld heeft, en hij zelfs voor openingsfeestjes wordt uitgenodigd. Zoals bij een Griekse chiros zaak, waar volgens een ritueel alleen familie, naaste bekenden en priesters bij het openingsfeest mogen zijn. “Als ik daar nu nog wel eens rondloop, word ik overal naar binnengesleept. Zo blij zijn ze met wat ik voor ze gedaan heb.”

En vandaag had ik dan een top-manager te pakken (“ik geef meer geld uit aan een avondje uiteten dan jij blijkbaar in totaal per maand”) wiens droom het was om een Porsche te mogen kopen. Die droom is inmiddels vervuld – hij heeft er zelfs al twee gehad net als twee kinderen met wie hij veel liefde deelt. Maar nu zit hij erover te denken om zijn baan op te zeggen. Hij wordt er niet meer echt gelukkig van en heeft de top bereikt. Hij overweegt een manege te kopen. Financieel gaat hij er dan wel op achteruit, maar daar staat tegenover het geweldige gevoel om elke dag met paarden om te mogen gaan, en de stront te scheppen. Hij droomde hardop dat zijn wens in vervulling mag aan en was net op weg op de eeste stappen hiertoe te zetten.

En dit is nu voor mij het mooie van het liften, dat het juist dit soort mensen zijn die vaak stoppen en soms zelfs een heel stuk terugrijden om je op te pikken (zoals vandaag) – en dit soort mooie ervaringen en levenskennis met je delen. Het privé-moment dat je met ze deelt in hun auto en hoe oprechtheid en gelukkig zijn ons verder brengt.

Liften naar het Elfendorp

Lena en haar hond liften naar Elfendorp

Lena en haar hond liften naar Elfendorp

Waar gaan we naartoe zeg je? “Naar het Elfendorp”, antwoordt Lena serious en met een stoute lach. We kwamen liftend uit Frankrijk met haar hond Rasbai en hadden  overnacht bij onze laatste chauffeur, net over de grens in een toeristisch kustplaatsje in Spanje.

We waren onderweg naar Barcelona, maar eerst moesten we nog even naar het Dorp van de Elfen, had Lena besloten. Een special route, zei ze, weg van de snelweg en via de provinciale autoroute.

Met drie auto’s kwamen we twee uur later aan op deze welhaast magische plek in het hart van Catalonie: een compleet  handgemaakt doolhof van hout waar je makkelijk uren kan vertoeven. En dat deden we ook, totdat uren later en na een fikse regenbui een stelletje verscheen dat ons mee nam, verder naar Barcelona.

Liften, waarom niet?

Bij het reizen van lange afstanden is het altijd duidelijk: dat doe ik liftend. Maar korte afstanden? Van Amsterdam (mijn woonplaats) naar Huizen (geboortedorp) is het 35 kilometer: Wel of niet? En wat als het zondag is, een dag dat het liften sowieso lastiger is?

Vandaag had ik meer zin in de trein. Ik was onderweg voor de verjaardag van mijn moeder en droeg bovendien een taart mee. Even geen gesprek met onbekenden, zo dacht ik. Maar tijdens het lopen begon het toch te kriebelen en in plaats van linksaf naar station Sloterdijk, liep ik rechtdoor riching snelweg. Waarom niet?

Makkelijk is de route allerminst. Ik woon in Amsterdam West en moet de hele ring over om op de A1 te komen. Onmogelijk is het echter niet. Je kan via de Ring Noord bij het begin van de A1 komen, waar nabij IJburg een andere goede liftplek is. Vervolgens ben je zo op de snelweg richting Amersfoort. Maar auto’s kunnen ook net zo makkelijk via de Ring Zuid rijden, dus is het wel een goede keuze?

En hoeveel verkeer tref je dat jouw richting uitgaat en ook nog eens stopt? Alleen met geduld kan je het redden op zo’n plek en op een dag als Eerste Paasdag. Twee minuten later was het gelukkig raak. Een aardig uitziend stelletje stopt maar rijdt naar Alkmaar. Dan twintig minuten wachten op een volgende auto – mijn ene hand de duim omhoog en met de andere hand de taart vasthoudend. Weer Alkmaar.

Na drie kwartier was het echt raak: een auto naar Zwolle met een leuk stel onderweg naar familie. Een rustig ritje met gesprekken over hun aanstaande Istanbul vakantie en Afghanistan (ik had weer een leger-officier als chauffeur), en afgezet bij de afslag naar Huizen. Waarom ze stopten vroeg ik ze aan het eind van de rit. “Waarom niet?” was het nuchtere antwoord.

Politieke lessen

Als er een onderwerp is dat ik tijdens het liften altijd vermijd, dan is het wel politiek. Begint de chauffeur erover, dan houd ik vaak mijn mond en ga ik er verder niet op in. Politiek is vaak een heet hangijzer en discussies heb ik geen zin in. Meestal praten we gewoon over persoonlijke dingen, maar soms kan politiek toch een leuk gespreksonderwerp zijn, en kan je leren van de persoon die je meeneemt.

Neem Italie. Krankzinning land is dat en wonderbaarlijk dat een maffiabaas daar de baas mag zijn. Leuk dus als je daar met iemand over kan praten tijdens het liften die ook politicologie heeft gestudeerd, maar dan meer dan 30 jaar eerder tijdens de zogenoemde (‘rode jaren‘) en dezelfde vragen rond Italie met mij deelde.

Zodra ik zei: “hoe kan je zoiets toch verklaren, dat die mensen in Italie zo enorm daarin meegaan…”, vervolgde hij, “met zo’n manipulator van jewelste”. En hij brak daarna los met een mooie uitleg over hoe het zover had kon komen, van Mussolini (‘el duce’) tot nu, met een uitleg over hoe veel Italianen een hunkering hebben naar een sterke leider, naar de tijd waarin Italie groter en machtiger was, en hoe dit verband houdt met de grote standbeelden die je in de oude Italiaanse steden vinden kan.

Helaas dat de beste man deels stotterde, een gehoorapparaat had en mij slecht kon verstaan, maar een mooi gesprek ontwikkelde zich rap. We zaten slechts 15 minuten samen in de auto – hij ging verder naar Almere en zette mij bij het pompstation af voor Schiphol – maar geweldig is het dat mensen voor je stoppen en na de rit beseffen dat ze een juiste beslissing hebben genomen, en dat ze je meer gegeven hebben dan ‘slechts een lift’

Liften als werk

Natuurlijk is een van de eerste vragen die mij gesteld wordt door mijn chauffeurs wat voor werk ik doe. Daar geef ik dan graag antwoord op en vertel dat ik werk voor een duurzame bedrijvengids. Zij leggen zelf dan vaak ook al de link met mijn liften, en de meesten hebben zelf ook wel iets over duurzaamheid te vertellen. Maar het gebeurt niet zo heel vaak dat ze ook nog eens met goede tips komen.

Tot vorige week. Sowieso heb ik redelijk vaak een lift met iemand die een eigen bedrijf heeft maar deze chauffeur had zowaar iets duurzaams opgezet. Samen met een vriend reisde hij door Nicaragua, met het idee om iets op te zetten. Wat dat wist hij nog niet, maar later werd dat heel duidelijk. Zij wilden graag een fonds oprichten voor arme kinderen in de buitenwijken van Granada om daarmee nieuwe scholen op te zetten en kwamen op het idee om dit te financieren met een luxe hotel, ‘met een hart‘.

Hij kwam nu net terug van dat project, twee jaar zat hij daar om dit alles op te zetten, en de ervaringen waren nog erg jong. Zodoende kon ik ook mooi meegenieten van zijn verhalen en wat hij geleerd had. Met deze rit leerde ik niet alleen van een ontzettend mooi idee, maar ook had ik weer een nieuw voorbeeld voor de duurzame gids waaraan ik werk.

Maar hierbij bleef het niet, zo ontdekte ik tijdens mijn meest recente liftdag (toen ik met twee liften binnen een klein uur terug in Amsterdam was). Beide chauffeurs kenden zowaar iemand in hun kringen die bezig was met duurzaam ondernemen. De eerste een vriendin die bezig was met het op de markt zetten van een duurzaam reiskeurmerk (in opdracht van enkele reisbureau’s) en de tweede had een zoon die net een bedrijf had opgericht voor duurzaam energie-advies en installatie.

En dan te bedenken dat mijn collega tegen mij zei, vlak voordat ik weg ging: “En misschien dat je vandaag zelfs met nieuwe klanten meerijdt!”

Realitysurfing

Met liften verander je vaak niet alleen telkens van auto naar auto, maar ook van verhaal naar verhaal. Je springt soms letterlijk van de ene realiteit in een andere.

In 3,5 uur lifttijd stapte ik tijdens mijn meest recente liftdag van een gerestaureerd oud bootje op het IJselmeer over naar het Plein van de Hemelse Vrede in Bejing, met 1 miljoen Chinezen die mij allemaal aangapen, en met een andere man ga ik met haast naar zijn vijf-jarige zoontje om die op tijd naar zwemles te brengen (“anders had ik je wel even naar je huis gebracht”), via een vrouw in een cabrio op haar terugweg van de cursus ‘geweldloze communicatie’ (die ze te agressief vindt).

Mensen zijn vaak erg open als je met ze in hun auto zit. Soms vertellen ze je hele verhalen over hun leven, waarbij details niet gespaard worden. Die verhalen blijven dan altijd bij je. Met de korte ritjes tussen Amsterdam en Den Haag valt dat overigens wel mee; de langste rit tot noch toe, was iets meer dan een uur en tijdens ritten die korter duren heb je niet zo heel veel ruimte om echt diep te gaan.

Tijdens die ritten wil je er zoveel mogelijk uithalen. Je zit bij iemand in de auto die je een minuut geleden nog niet kende, iemand die jou uitnodigt om met hem of haar mee te gaan – als gastvrijheid, als gunst – en dat is toch best bijzonder.

Ik laat het bij de gesprekken afhangen van de chauffeur. Ik ga het gesprek aan, ik leg uit waar ik vandaan kom en waar ik heen ga, maar ik laat vaak wel de ruimte aan de chauffeur om het onderwerp verder te bepalen. Ik ga in op vragen of opmerkingen en gedachten die z/hij uitspreekt. Door op bepaalde signalen te letten en mijn reactie daarop aan te passen, kan ik ruimte scheppen om dieper in te gaan op zaken waar je wat van leren kan, of wat voor mijn chauffeur belangrijk is. Zo transformeert het liften zich in een mooi proces van geven en nemen, en van constant leren.

De kunst van het op tijd komen

“Zo jij hebt geluk”, zegt de Poolse man in het Engels, “wij zijn ook op weg naar Den Haag”. Naast hem in het busje zit de chauffeur maar hij zegt niets, niet eens hallo. Eerst reed hij mij voorbij. Hij keek nog wel even naar me maar ik dacht: hopeloos. Tien seconden later toeterde hij naar me, en met zijn hoofd uit het raampje zwaaide hij, terwijl ze wachten voor het rode verkeerslicht.

“Nou wat een geluk”, denk ik. Ik had zojuist een halfuur in de kou gestaan, en maar wachten, en maar wachten, en maar lachen en lachen. Wanneer komt mijn rit nu? Ik had nooit gedacht dat het zo lang kon gaan duren ’s ochtends vroeg om half negen, maar de meeste mensen negeerden mij gewoon, of zwaaiden dat ze een andere richting uit moesten. En ik had nog wel een meeting om 10 uur. Zou ik nog wel op tijd komen? Maar de Poolse man had gelijk. Ik had toch nog geluk: dankzij deze directe lift zou ik het net gaan redden.

De week ervoor ging ook al bijna mis. Ik had een lift naar Delft, binnen vijf minuten. De rit was gezellig, met moeder en dochter, maar door de files en een omweg, was ik net tien minuten te laat voor een meeting. Gelukkig was de persoon met wie ik de afspraak had zeer coulant en er was geen probleem. Maar twee dagen daarvoor had ik met een rit naar Rijswijk, een mevrouw die mij binnen twee minuten oppikte, toch wat meer geluk: ik was 20 minuten voor de vergadering op kantoor.

Ik had het overigens wel kunnen weten dit keer. Ik had zojuist ontdekt dat er vlak bij huis (5 minuten loopafstand) ook een goede liftplek is: een bushalte vlak voor de supermarkt. Ik was daar twee dagen eerder op mijn terugweg afgezet en ik wilde deze nieuwe plek graag uitproberen. Maar helaas, tegen dit gevoel in koos ik er toch voor om naar mijn oude plekje te gaan, want ik wilde het zekere voor het onzekere nemen… Toch gelukt dus, maar op het nippertje.

En wat ze op kantoor zeiden? “Hoe krijg je het toch voor elkaar om elke keer weer keurig op tijd te zijn”.

Zomaar een eerste werkdag

Regen. Kut. Eerste werkdag. Toch maar trein doen? Nee, besluit ik meteen. Dit zal ik doorzetten. Juist op zo’n eerste dag. Bovendien zorgt regen er vaak zelfs voor dat mensen je eerder oppikken. Dan maar een paraplu mee, die ik vervolgens niet eens gebruik onderweg naar het eind van de Van Galenstraat. Een half uur later dan gepland loop ik mijn huis uit, klaar voor een lekkere wandeling van 15 minuten en mijn eerste werkdag en een avontuurlijk liftdag.

Tien minuten later gaat er een raampje open en wordt er getoeterd achter mij. De vrouw lachte eerst naar me en reed met haar handen omhoog door. Toch maar wel dus. Ze gaat naar Katwijk voor een training die ze geeft en kon me niet in de regen laten staan. Als ik vertel dat ik uit Huizen kom, blijkt haar vrouw ook daarvandaan te zijn. En gelift heeft ze vroeger zelf ook.

Ze zet me met haar BMW cabrio af bij het benzinestation voordat de A4 splitst in de N44. Het regent nog altijd. Snel vraag ik de eerste persoon die ik zie. Hij lijkt te liegen als hij zegt dat hij niet naar Den Haag gaat. Meteen door naar de volgende -geen zin om te wachten- hij komt net uit de winkel en stapt zijn auto in. “Ja natuurlijk”, zegt hij, “stap maar in!”

Er is nog een passagier en samen zijn ze onderweg naar een theatervoorstelling voor kinderen. De chauffeur is technicus en de passagier een bekende acteur  en theatermaker Mostafa Benkerrium. Ze zijn van het Internationaal Danstheater maar we praten vooral over liften. Over de chauffeur zijn meest memorabele rit toen hij kotsend een auto uitging die veel te hard reed over een weg vol bochten, en vervolgens opgepikt werd door een pastoor in niemandsland. Ik vertel ze op mijn beurt over de vrouw die mij twee jaar terug in Oostenrijk oppikte en vroeg of ik zin in sex met haar had in haar buitenhuis. “De lift waar elke lifter van droomt”, roept hij uit. “Ja, en ik liet haar gaan”, vervolgde ik lachend.

Voor de terugweg had ik drie lifts nodig, en twee uurtjes deur-tot-deur (ook lifters hebben last van files). Na 10 seconden stopte in De Haag een bijna gepensioneerde man, die van plan is om de wereld rond te fietsen vvolgend jaar. Daarna binnen tien minuten een geschiedenisdocent die op de UvA les had gehad van dezelfde docenten als ik, en als laatste een jonge jurist met drie kinderen op een woonboot die drie jaar lang van huis naar school en weer terug had gelift in Groningen (“te lui om te fietsen”), en mij om de hoek van huis lachend afzet, vanwaar ik zingend naar huis loop.

Liften Werkt!

Liftend naar mijn werk, dat is mijn hobby. Eens per week, op donderdagochtend, sta ik in Amsterdam aan het eind van de Jan van Galenstraat, met mijn duim omhoog en het bordje “Leiden/ Den Haag”. Het kost me ongeveer 5 minuten om een eerste lift te krijgen op mijn route van 55 kilometer, soms wat langer.

Mijn nieuwe baan ben ik in maart 2009 begonnen. De eerste lift-trip heb ik in februari gemaakt. Dat was voor mijn kennismakingsgesprek. Twee auto’s brachten mij erheen, en twee andere chauffeurs brachten mij weer terug. Liften is voor mij de enige weg.

Lees meer hier: Liften Werkt!